2016 yılının en dikkat çekici araştırmalarından birinin sonuçlarında, kısaca PPI denilen ve mide asidinin uzun süreli azaltılmasında kullanılan proton pompa inhibitörü ilaç grubunun demans riskini arttırabileceği öne sürüldü.
Demansın dünya genelinde artan oranda yayılım halinde olması, şu anda 47,5 milyon demans hasta sayısının 2030 yılında 75,6 milyona ulaşacağı ve 2050 yılında ise bu sayının üçe katlayacağı öngörüsü sebebiyle dikkatler bu çalışmaya çevrildi.
Kullanılan ilaçlar demansa neden olabilir mi? Bilim dünyası bu sorunun cevabını arıyor. JAMA Nöroloji dergisinde yayınlanan bir çalışma, mide asidini azaltan proton pompa inhibitörü grubu ilaçlar ile demans arasında zayıf da olsa bir bağ olduğunu ortaya koydu.
Almanya’da yürütülen araştırmada, 75 yaş ve üstü demanssız 73 bin 679 birey 2004 yılından 2011 yılına kadar gözlemlendi. Bu gözlemde bireylerin hastalık tanıları ve reçetelendirilen ilaçlar takip edildi. Proton pompa inhibitörü (PPI) kullanan hastalarda ortaya çıkan demans oranının, PPI kullanmayan hastalardaki demans oranından belirgin biçimde fazla olduğu göze çarptı.
Fareler üzerinde yapılan bir başka çalışmada ise, PPI verilen farelerin beyninde amiloid beta proteininin arttığı gözlemlendi. Bu protenin artışı beyinde plaklar oluşmasına neden oluyor ki, bu durum da Alzheimer hastalığının kökenini oluşturuyor.
Hastalar ve kullandıkları ilaç verilerinin demans hastalığı tanısı verileri ile ilişkilendirilmesine dayanarak yapılan çalışmada alınan referanslar ve çalışma sonuçları bazı bilim çevreleri tarafından yetersiz görülse de, ortak kanı, söz konusu çalışmanın sonuçlarını göz önünde bulundurarak elzem olmadığı müddetçe hastalara proton pompa inhibitörü ilaç yazmamak ve PPI kullandırmayı “mümkün olduğu müddetçe” azaltmak.
